Foutje, bedankt! Incasseren met behulp van Rationele Effectiviteits Training (RET)
‘Wordt in plaats van wordt’, deze fout maakte ik in het onderwerp van mijn E-zine, met een pittige reactie als resultaat. Ook jij komt het vast weleens tegen. Je ontvangt een mail of mondelinge kritiek en je kunt het niet helpen, maar bent toch even flink van slag. Op zich is daar niks mis mee, maar als jouw emoties of gedrag uit de pas lopen met de gebeurtenis kan het je helpen om deze situatie eens nader te onderzoeken.
Een handig hulpmiddel is de Rationele Effectiviteits Training (RET). Deze methode gaat er vanuit dat je een activerende gebeurtenis (A) hebt en dat hier een consequentie (C) op volgt in de vorm van gedrag of emotie. Het kan zijn dat deze twee met elkaar uit verhouding zijn, stel dat ik mijn teen stoot en ik ben twee dagen lang verdrietig, dan is dat een erg sterke reactie. Waarschijnlijk zijn er tussen de gebeurtenis en de emoties bepaalde overtuigingen (beliefs B) getriggered, die maken dat ik zo heftig reageer. De essentie is dat je overtuigingen maken dat je heftiger reageert dan nodig is.
In mijn voorbeeld ging het als volgt:
A: Ik zat achter mijn computer en ontving de mail van een lezer met daarin de volgende quote: “Hoe word ik serieus genomen? Nou met zo een knoeperd van een taalfout in ieder geval niet.”
C: Ik schrok er van en denk dat ik zelfs wat wit wegtrok. Ik keek nog even wezenloos naar mijn mail en kon de positieve mail die dit bericht vergezelde niet meer in mij opnemen.
B: Wat ging er nou precies door mijn hoofd heen, dat ik zo heftig reageerde? Ik ben er even voor gaan zitten, want het is soms best lastig om grip te krijgen op die gedachten. Het zijn ook vaak niet de mooiste gedachten die de sterke emotie oproepen. Natuurlijk ik wil geen fouten maken, dingen goed doen en zorgvuldig zijn, maar daar zit niet de echte pijn. Deze gedachten kun je immers bedenken en je nog goed voelen. De crux zit in de riedel die er achteraan komt. Vreselijk! Ik ben zo niet serieus te nemen als professional. In mijn gedachten zou deze fout iedereen opvallen en ik moest meteen denken aan een artikeltje dat ik eerder die week had gelezen. Deze had de titel ‘hoe taalfouten je klanten kosten’. Als je kijkt naar die gedachten, dan is het niet gek dat ik zo schrok.
Nadat je het ABC in kaart hebt gebracht is er gelukkig ruimte voor de vierde stap: het uitdagen van de gedachten. Klopt het nou daadwerkelijk wat ik denk. Betekent één taalfout, dat ik in het geheel niet meer serieus te nemen ben? Zal iedereen deze fout daadwerkelijk opvallen? Het resultaat is dat ik bemerk dat mijn gedachten niet waar zijn. Ja, het verdient niet de schoonheidsprijs en nee, het is niet reëel dat het zulke grote consequenties heeft. Ook ik mag mij vergissen. En daarmee heb ik meteen de vijfde stap gemaakt om een belemmerende gedachte om te draaien naar een reële gedachte.
Veel mensen met wie ik deze methode toepas, zeggen in eerste instantie dat ze natuurlijk wel weten dat de gedachten niet kloppen. Deze methode werkt gewoon niet voor hen, want het gevoel blijft. De kunst van deze oefening is om het niet te snel te doen en je te realiseren dat het eigen maken van deze methode ook oefening vraagt. Als je geduldig stilstaat bij je gedachten en serieus achter je nieuwe gedachten gaat staan, geeft dat vrijwel altijd een heel ander gevoel. Mijn schrik was na afloop stukken minder en ik kon zelfs weer lachen.
Krijg je te maken met kritiek, dan kan het lastig zijn om deze te incasseren. De methode van de Rationele Effectiviteits Training (RET) kan je helpen om hier gemakkelijker mee om te gaan, door te kijken naar de irreële overtuigingen (B) die je dwars zitten. Het belangrijkste punt is om te kijken of je gedachten kloppen. Is het waar dat je na één taalfout niet meer serieus wordt genomen? En stel dat het waar is, is dat dan het einde van de wereld? Met behulp van deze vragen kun je je onproductieve gedachten ombuigen tot realistische gedachten, waardoor de emotie minder wordt en je effectiever kunt handelen.